Sucuudiga ayaa markii ugu horraysay dalkiisa u ogolaan doona in dalxiiseyaasha dunidu tagaan, ujeedaduna waa in dhaqaalaha dalku saliidda oo keli ah aanu ku tiirsanaan.
Jimcaha ayaa boqortooyadu waxay bilaabaysaa hab u gaara oo dal ku galka loogu ogolaanayo dadka u dhashay 49 dal, waxaana sidoo kale loo debcin doonaa haweenka dalxiiska ah xeerarka lebiska ee adag.
Wasiirka dalxiiska, Axmed Al-Khadiib, ayaa ku tilmaamay go’aankaas “dhacdo taariikhi ah” oo dalku ku tallaabsaday.
Dal ku galka Sucuudiga berigii hore waxa la siin jiray uun xujaajta, ganacsatada iyo shaqaalaha shisheeye.
Sucuudigu waxa uu sidoo kale doonayaa inuu soo jiito maalgashi caalami ah oo dhinaca dalxiiska ah. Waxaanu qorshaynayaa in dakhliga dalxiiska haatan ka soo gala oo wadarta guud ee dakhliga dalka ka ah 3% uu gaadho 10% sannadka 2030.
“Dalxiiseyaashu way ka heli doonaan dhulkayaga, waxaanu leenahay shan goobood oo UNESCO u aqoonsatay dhaxal aadamaha ka dhexeeya. Dhaqan quruxsan iyo bilicda dhulka oo dabiici ah” ayuu yidhi Al-Khadiib.
Haweenka shisheeye ee dalxiiska ah lagu khasbi maayo in ay xidhaan cabbaayadaha madow ee jidhka wada qariya ee dumarka Sucuudigu gashadaan, laakiin sidaas oo ay tahay ayaa in lebis anshax ka muuqdo ay qaataan la fari doonaa. Haweenka dalxiiska ah lagu qasbi maayo in ay maxram wataan.
“Dhaqan baanu leenahay. Waxaanu rumaysannahay in asxaabtayada iyo dadka dalkayaga soo booqdaaba ay tixgelin doonaan dhaqanka waana xaqiiq inuu yahay mid xishmada dadka fara arintaasina way iska caddahay.” Ayuu mar kale yidhi Al-Khadiib.
Dadka aan Muslinka ahayn loo ogolaan maayo in ay tagaan magaalooyinka barakaysan ee Makka iyo Madiina, khamiriguna sidiisuu mamnuuc u ahaanayaa.
Xog faahfaahsan oo ku saabsan qorshahan oo ay ka mid tahay dalalka loo ogolyahay in ay dadkoodu u dalxiisi karaan Sucuudiga, ayaa Jimcaha gelinka dambe la soo bandhigi doonaa.
Laakiin Al-Khadiib wuxu sheegay in uu rumaysan yahay in weerarradii dhawaan lagu qaaday ceelasha saliidda dalkaasi aanay dalxiiseyaasha cabsi gelin doonin.
“Magaalooyinka dalkayagu waxay ku jiraan kuwa ugu nabad gelyada fiican dunida, sidaa awgeed ma rumaysnin in arintaasi saamayn doonto qorshahayagan. Shaqaale badan oo shisheeye ah ayaa haatan ba Sucuuidga jooga oo ku naaloonaya nabadda Sucuudiga.”
Kobcinta dalxiisku waxa uu udub dhexaad u tahay dib u habaynta dhaqaale ee uu wado dhaxal sugaha taajka boqorooyada, Maxamed Bin Salmaan, ee looga gol leeyahay in la yareeyo ku tiirsanaanta boqortooyada ee Saliidda.
Qorshahani wuxu soo baxay iyada oo boqortooyada Sumcaddeedii dunida ay dhaawacday dhaliisha lagu hayo daryeelkeeda xuquuqda aadanaha ka dib markii la dilay saxafigii Jamaal Khaashoqji iyo sidoo kale dumar u ololeeya xuquuqda haweenka oo dhawaan xabsiga loo taxaabay.
Sannadkii 2017 ayaa Sucuudigu shaaciyey mashruuc weyn oo lagu horumarinayo dalxiiska, kaas oo 50 jariisadood oo ku yaal badda cas iyoo goobo kale lagaga dhisayo xarumo dalxiis oo lagu raaxaysto.
Kal hore ayaa waxa laga bilaabay meel u dhow caasimadda Riyaad dhismaha “magaalada madadaalada” ee Qiddiya, waxaana ka mid ah waxyaabaha loo samaynayo beero nasasho iyo meelo loogu talo galay tartanka baabuurta.
