Kumannaan bukaan oo la xanuunsanaya cudurrada ku dhaca dhimirka aduunka oo dhan ayaa la xaqiraa xuquuqdooda bini aadanimo, waa la takooraa, xadgudubyo maskaxeed iyo kuwa jireed ayaa loo gaystaa iyaga oo aan helin adeeg caafimaad oo ku filan, sida ay sheegtay hay’adda caafimaadka adduunka ee WHO.
Dunida waxa maanta laga xusayaa maalinta cudurrada ku dhaca dhimirka, waxaana halku-dhigu yahay sanadkan sidii looga hortagi lahaa dadka iyagu gacantooda isku dila.
Hay’adda caafimaadka aduunka ee WHO ayaa sheegtay in 40 ilbiriqsi ba uu qof sameeyo isdil iyo in uu gacantiisa isku dilo.
Soomaaliya bukaanada ka qaba cudurrada ku dhaca dhimirka ma helaan adeegyo caafimaad oo ku filan sida la sheego.
Hadaba Drs Faaduma sh Cali Jimcaale oo ku takhasustay daweynta xannuunada ku dhaca dhimarka kuna sugan dalka Denmark ayaa waxa ay wadaa dadaal ay ku caawinayso dadka dimirka ka xanuunsan ee Soomaaliya ku sugan.
Drs Faadumo ayaa waxa ay dadka dhimirka ka xanuunsanaya ay daawaysa iyada oo adegsanaysa qalabka la iska arko ee Skyp-ka.
Dhaktarada ayaa sheegtay in ay la shaqeyso dhakhtar kale oo ku sugan magalada Baledweyn islamarkana ay ka caawiso sidii loo dawey
Qaabkee ayay skyp-ka ugu daweysaa bukaanka?
Drs Faaduma sh Cali Jimcaale ayaa sheegtay in qofka bukaanka ah iyo ehelkiisa iyo dhaktarka ay skype-ka soo fariistaan islamarkana loo sheego xanuunka jira.
Waalidka qofka xanuunsan ayaa u sharxaya dhaktaradda xaaladda bukaanka islamarkana marka ay fahanto xanuunka haya ayaa waxay u qortaa bukaanka daawo.
“Waxaan Skype-ka kula kulmaa bukaanka dhimirka ka xanuunsan ee yimaada isbataalka Baledwyn halkaasi oo aan kula sheekeysto oo fahanta cudurkooda markaas ka dib daawaysa “,ayay tiri Drs Faduma.
Drs Fadumo ayaa waxaa sidoo kale ay dhakhtarka la shaqeeya ay tababar ku siisaa iyada oo adeegsanaysa Skyp-ka
Maxaa ku qasbay in ay arrintan sameyso?
Drs Faaduma sh Cali Jimcaale ayaa sheegtay in arrintan ay ku qasabtay ka dib markii ay aragtay baahida dhanka cudurada dhimirka iyo daweyntooda loo qabo.
Drs Faadumo ayaa intaa ku dartay in dhibaatadii dagaale ee dalka ka dhacay ay ka dhalatay dhibaatooyiin badan oo dhanka maskaxda ah.
“Aniga waxaa igu qasbay inaan shaqadan bilaabo baahida weyn ee dalkeeyda taalla xag cudurada dhimirka oo ka yimid sanooyiinkii faraha badnaa ee dalku burbursanaa, ” ayay tiri Dr Fadumo.
Drs Faaduma sh Cali Jimcaale ayaa seegtay in ay si iskaa wax u qabso ah ku shaqeyso oo ay dadka caawiso.
“Markaan arkay (dhibaatada) ayaan masuul iska dhigay oo ana iri aadumooy dalkaaga wax u qabo iskaa wax u qabso ayaan ku shaqeeyaa “,ayay intaa ku dartay.
Drs Faaduma sh Cali Jimcaale aya dhakhataiirta kale ee dibadda dalka jooga ugu baaqday in ay cilmigooda uga fai’deeyaan dadka kus ugan guaha dalka Soomaaliya.
“Waxa ugu yar ee aan dalka qaban karno aniga oo dibadda joogna noolasheenii qurba joogta inana waqti kooban siino dhakhaatiirta joogta dalka oo baahi ay ka heyso dhanka aqoonta “,ayay tir Drs Fadumo.
Mustaqbalka waa inaan wax ka tagnaa’
Drs Faaduma sh Cali Jimcaale ayaa sheegtay in loo baahan yahay in qof walba uu ka tago wax lagu xasuusto.
“Mustaqbalka markan ka fikiro waxaa loo baahan yahay siday ila tahay inana wax ka tagno,inaan aqoon ka tagno inaan dadkeena caawino “,ayay tiri.
Dr Faduma ayaa sheegtay in xilligan adeeg caafimaad o kali ah aan loo baahnayn balse sidoo kale loo baahan yahay in la kordhiyo aqoonta iyo waxbarashada.
“Inaan dadkeena caawino baahida wayn ee dhanka waxbarshada ee jirta dhinac walba ma aha oo kali ah dhanka caafimaadka oo aan kabi karno anaga oo dibadda jogno, “ayay tiri.
Drs Faaduma sh Cali Jimcaale ayaa waxay cudurrada dhimirka iyo daawayntooda ku baratay dalka Denmark.
Drs Faadumo ayaa waxay sidoo kale wax ku soo baratay dalka Ruushka.
Hay’adda caafimaadka aduunka ee WHO ayaa warbixin ay soo saartay sanadkii hore waxay ku sheegtay in ay jiraan dad badan oo dalka Soomaaliya la nool cudurada dhimirka.
Warbixinta ayaa lagu sheegay in qiyaastii saddexdii qof ba mid ka mid ah dadka ku nool somaaliya uu qabo nooc ka mid ah cudurada dhimirka.
Dagaalo daba dheeraaday iyo xasilooni darada ka jirta Soomaaliya ayaa loo aaneey tirada badan ee dadka dhimirka ka xanuunsan.
